مارشال دوستم: ما د طالبانو له مشرتابه وغوښتل چې زموږ سره مذاکرات وکړي
د افغانستان د ملي تحريک ګوند مشر مارشال عبدالرشيد دوستم ويلي چې جګړه د حل لار نه ده او د طالبانو له مشر څخه يې غوښتي چې د افغانستان د ملي مقاومت له عالي شورا سره خبرو ته کښېني.
د معمار وحدت د خبري اژانس د راپور له مخې؛ مارشال دوستم له بي بي سي سره په مرکه کې ویلي: “موږ نشو کولای یو بل له منځه یوسو. موږ یو ځل هغوی (طالبان) له منځه یوړل، خو بېرته راغلل. د مسلمانانو او افغانانو په توګه باید یو بل ومنو. ټول له جګړې ستړي شوي دي. زه جګړه نه غواړم، طالبان هم باید دا ومني.»
ښاغلي دوستم زیاته کړه: «دوی نه شي کولای موږ په جګړه له منځه یوسي او نه هم په ساده ډول موږ له پامه غورځولای شي. دوی زموږ د خلکو حقونه له پامه نشي غورځولی. زه لوړې هیلې لرم. ما خپل پیغامونه د طالبانو مشرتابه ته هم رسولي دي.»
نوموړي د افغانستان په شمال کې د بلخ ولايت د مرکز مزارشريف ښار تر سقوط وروسته هېواد پرېښود او اوس په ترکيه کې اوسېږي، نوموړي دا هم وويل چې د اوسنۍ حل لاره جګړه نه ده، بلکې طالبان باید د ده په څېر خلک له پامه ونه غورځوي.
د افغانستان د ملي حرکت ګوند مشر وايي، نه غواړي چې په افغانستان کې بله کورنۍ جګړه رامنځ ته شي او ټولې ډلې باید د یوه ټول شموله حکومت پر جوړولو موافقه وکړي.
ښاغلي دوستم دا هم زیاته کړه چې طالبان باید د نجونو تعلیم محدود نه کړي او د افغانستان ځوان نسل یو بل نسل دی او دوی باید دا حقیقت ومني.
هغه چي د افغانستان په شمال او د ازبکانو په منځ کې یو له ډیرو نفوذ لرونکو شخصیتونو څخه دی، د طالبانو له خوا د شمالي ولایتونو د سقوط د لاملونو په اړه وویل چې پخواني ولسمشر محمد اشرف غني ورته کوم ځانګړی مسوولیت او واک نه وه ورکړی.
ښاغلي دوستم دا هم وویل: «طالبانو افغانستان په خپل قدرت نه دی فتح کړی. دوی د یوې معاملې سره واک ته رسیدلي. د دوی لپاره دا اسانه نه وه چې د افغانستان واک بیرته په زور واخلي. طالبان باید د اشرف غني او د امریکا له حکومت څخه (د دې قبضې لپاره) مننه وکړي… ولسمشر له طالبانو سره معامله وکړ او تل یې هڅه وکړه چې د طالبانو ضد څېرې کمزورې کړي. ښاغلي غني هېڅکله د طالبانو په وړاندې د افغانستان د دفاع لپاره زما د وړاندیز ملاتړ ونکړل.
خو هغه وايي چې اوس بايد د راتلونکي په اړه فکر وکړي.
د حرکت ګوند مشر وویل: زما ټولې هڅې په افغانستان کې د عدالت د ټینګښت لپاره دي. افغانستان چې ټول خلک مساوي دي او باید توپیر ونه لري. هر افغان باید مساوي حقوق ولري. ټول باید یو شان حقوق ولري. دا هغه څه دي چې زه یې غواړم. طالبان د توکمیزو اقلیتونو حقونه له پامه غورځوي.
ښاغلي دوستم ټینګار وکړ چې طالبان باید د خبرو اترو وړاندیز ومني او ویې ویل: موږ خبرو ته چمتو یو. طالبان هم باید د خبرو اترو صادقانه او خلاص بهیر پیل کړي.
هغه زیاته کړه: “که یوازې دوی خپل سیاست ته دوام ورکړي او ټینګار وکړي چې د دوی حکومت یو ټول شموله حکومت دی او د نورو ښکیلولو ته لیواله نه دي. زه تاسو ته ډاډ درکوم چې دوی به د خبرو فرصت له لاسه ورکړي او افغانستان به هم له لاسه ورکړي.»
د حرکت ګوند مشر دا هم ویلي، چې که له طالبانو سره د خبرو اترو دا هڅې په ټپه ولاړې نه شي، په راتلونکو څو میاشتو کې به خپله «راتلونکې پریکړه» اعلان کړي.
د معمار وحدت د خبري اژانس د راپور له مخې؛ مارشال دوستم له بي بي سي سره په مرکه کې ویلي: “موږ نشو کولای یو بل له منځه یوسو. موږ یو ځل هغوی (طالبان) له منځه یوړل، خو بېرته راغلل. د مسلمانانو او افغانانو په توګه باید یو بل ومنو. ټول له جګړې ستړي شوي دي. زه جګړه نه غواړم، طالبان هم باید دا ومني.»
ښاغلي دوستم زیاته کړه: «دوی نه شي کولای موږ په جګړه له منځه یوسي او نه هم په ساده ډول موږ له پامه غورځولای شي. دوی زموږ د خلکو حقونه له پامه نشي غورځولی. زه لوړې هیلې لرم. ما خپل پیغامونه د طالبانو مشرتابه ته هم رسولي دي.»
نوموړي د افغانستان په شمال کې د بلخ ولايت د مرکز مزارشريف ښار تر سقوط وروسته هېواد پرېښود او اوس په ترکيه کې اوسېږي، نوموړي دا هم وويل چې د اوسنۍ حل لاره جګړه نه ده، بلکې طالبان باید د ده په څېر خلک له پامه ونه غورځوي.
د افغانستان د ملي حرکت ګوند مشر وايي، نه غواړي چې په افغانستان کې بله کورنۍ جګړه رامنځ ته شي او ټولې ډلې باید د یوه ټول شموله حکومت پر جوړولو موافقه وکړي.
ښاغلي دوستم دا هم زیاته کړه چې طالبان باید د نجونو تعلیم محدود نه کړي او د افغانستان ځوان نسل یو بل نسل دی او دوی باید دا حقیقت ومني.
هغه چي د افغانستان په شمال او د ازبکانو په منځ کې یو له ډیرو نفوذ لرونکو شخصیتونو څخه دی، د طالبانو له خوا د شمالي ولایتونو د سقوط د لاملونو په اړه وویل چې پخواني ولسمشر محمد اشرف غني ورته کوم ځانګړی مسوولیت او واک نه وه ورکړی.
ښاغلي دوستم دا هم وویل: «طالبانو افغانستان په خپل قدرت نه دی فتح کړی. دوی د یوې معاملې سره واک ته رسیدلي. د دوی لپاره دا اسانه نه وه چې د افغانستان واک بیرته په زور واخلي. طالبان باید د اشرف غني او د امریکا له حکومت څخه (د دې قبضې لپاره) مننه وکړي… ولسمشر له طالبانو سره معامله وکړ او تل یې هڅه وکړه چې د طالبانو ضد څېرې کمزورې کړي. ښاغلي غني هېڅکله د طالبانو په وړاندې د افغانستان د دفاع لپاره زما د وړاندیز ملاتړ ونکړل.
خو هغه وايي چې اوس بايد د راتلونکي په اړه فکر وکړي.
د حرکت ګوند مشر وویل: زما ټولې هڅې په افغانستان کې د عدالت د ټینګښت لپاره دي. افغانستان چې ټول خلک مساوي دي او باید توپیر ونه لري. هر افغان باید مساوي حقوق ولري. ټول باید یو شان حقوق ولري. دا هغه څه دي چې زه یې غواړم. طالبان د توکمیزو اقلیتونو حقونه له پامه غورځوي.
ښاغلي دوستم ټینګار وکړ چې طالبان باید د خبرو اترو وړاندیز ومني او ویې ویل: موږ خبرو ته چمتو یو. طالبان هم باید د خبرو اترو صادقانه او خلاص بهیر پیل کړي.
هغه زیاته کړه: “که یوازې دوی خپل سیاست ته دوام ورکړي او ټینګار وکړي چې د دوی حکومت یو ټول شموله حکومت دی او د نورو ښکیلولو ته لیواله نه دي. زه تاسو ته ډاډ درکوم چې دوی به د خبرو فرصت له لاسه ورکړي او افغانستان به هم له لاسه ورکړي.»
د حرکت ګوند مشر دا هم ویلي، چې که له طالبانو سره د خبرو اترو دا هڅې په ټپه ولاړې نه شي، په راتلونکو څو میاشتو کې به خپله «راتلونکې پریکړه» اعلان کړي.