د ښځو تعلیمي، ټولنیزو او حرفوي محرومیتونو په افغانستان کې د ښځو پر وړاندې ننګونې لاپسې زیاتې کړي دي. نن ورځ افغان میرمنې په ډیرو بدو شرایطو کې دي چې د وضعیت د ښه کیدو هیله یې ورته ناممکنه کړې ده. افغانستان د ښځو لپاره په نړۍ کې تر ټولو بد هېواد دی ځانګړې 1 ورځ مخکې د خبر شمیره 96636 په 19:55 کې خپور شوی – د سنبلې 15, 1403 د ښځو، سولې او امنیت لپاره د جورج ټاون انسټیټیوټ او د اوسلو د سولې څیړنیز انسټیټیوټ د ګډ راپور له مخې، افغانستان د ښځو لپاره تر ټولو “بد” هیواد دی. په دغه راپور کې د جندر پر بنسټ په ۱۳ شاخصونو کې د ښځو وضعیت د عدالت او امنیت، ښوونې او روزنې، د میندو مړینه، کارموندنه، سیستماتیک تاوتریخوالی څېړل شوی دی. افغانستان د نړۍ د ښځو، سولې او امنیت په شاخص کې د ښځو د وضعیت له پلوه د ۱۷۷ هېوادونو په کتار کې وروستی ځای لري. دغو دوو څیړنیزو مرکزونو د طالبانو له خوا د ښځو د انتقامي وژنو او د هغوی د جبري ورکیدو په ګډون د څو “ترخو” مثالونو په نظر کې نیولو سره دغه ټکی په پام کې نیولی دی. د دغه راپور له مخې له افغانستان وروسته د کانګو دیموکراتیک جمهوریت، مرکزي افریقا او یمن د ښځو لپاره تر ټولو بد هیوادونه دي. تېر کال افغانستان د ښځو د پراختیا په برخه کې د ۱۷۷ هېوادونو په منځ کې وروستی ځای درلود. په همدې حال کې د ملګرو ملتونو د ښځو څانګې ویلي چې په افغانستان کې د ښځو رواني روغتیا مخ په خرابېدو ده او د سروې ګانو له مخې په افغانستان کې له هرو لسو ښځو څخه اوه یې له رواني او احساساتي ستونزو سره مخ دي. نن ورځ افغان میرمنې په ډیرو بدو شرایطو کې دي چې د وضعیت د ښه کیدو هیله یې ورته ناممکنه کړې ده. د دغو خنډونو او محدودیتونو له لګولو څخه د ۳ کلونو په تېرېدو سره اوس د طالبانو حکومت او نړیواله ټولنه له یوه تاریخي امتحان سره مخ ده. اوس طالبان باید روښانه کړي چې دوی د ښځو او د هغوی د حقونو په اړه کوم ځانګړی نظر لري او آیا په اصل کې د دوی لپاره کوم حق لري او که نه؟ له بلې خوا نړیواله ټولنه هم د ښځو لپاره د دې ډلې د بندیزونو پر وړاندې دروند مسوولیت لري. دوی باید په افغانستان کې د ښځو د نه پاملرنې پر وړاندې روښانه دریځ غوره کړي او د ټولنې د یوې لویې برخې حقونه د سیاست او بې ګټې تعاملاتو د لوبو لپاره قرباني نه کړي.